Ergenlik dönemi, bireyin fiziksel ve zihinsel gelişiminin hızlı bir şekilde tamamlandığı bir evredir. Ergen bu dönemde yaşadığı hızlı değişimleri şaşkınlıkla izlemekte ve adapte olmakta zorlanmaktadır. Bu adaptasyon süreci de ergenin bir takım duygularını kontrol etmekte zorlanmasına sebep olmaktadır.

   Öfke, bütün insanların yaşadığı ve yaşanması da gerekli olan bir duygudur. Önemli olan kişilerin bu duygusunu nasıl kontrol altına alabildiğidir. Ergenler de de öfke duygusu, otoriteye karşı başkaldırı çok sık görülmektedir. Sebebi ise fiziksel, ruhsal ve biyolojik olarak kendinde değişim gözleyen gencin bu duruma adapte olamamasından dolayı hissettiği kaygıdır.

Anne ve baba olarak nasıl yaklaşmak gerekir?

• Çocuğunuza kendi alanlarını belirlemesinde yardımcı olun. Kişisel alanlarına, kişisel görüşlerine, seçimlerine saygı duyun.
• Sosyalleşmesine izin verin. Ergen için arkadaş ilişkileri çok önemlidir. Çocuğunuz arkadaşlarıyla uzun saatler dışarıda vakit geçirmek mi istiyor bırakın belli bir saate kadar geçirsin. Ebeveyn olarak “ Evet seni anlıyorum arkadaşlarınla vakit geçirmek istiyorsun, fakat bizim söylediğimiz saate kadar evde olman gerekiyor” demelisiniz. Böylece çocuk hem arkadaşlarıyla vakit geçirmiş hem de ailenin kurallarına uymuş olacaktır.
• Çocuğunuzu eleştirmeyin ve kıyaslamayın. Ergenlik çağına gelmiş birey kişiliğini bulmakta zorlanmaktadır. Bir gün saçlarını uzatabilir, bir gün küpe takabilir, bir gün değişik tarz kıyafetlerle dolaşabilir. Bunların hepsi normaldir. Anne ve baba olarak onun seçimlerine saygı duymalı ve eleştirmemeniz gerekmektedir.
• Ailede kararlar alırken mutlaka çocuğunuzun da fikrini almalısınız. Çocuğunuzun bireyselleşmesinde, ailede önemli bir yerinin olduğunu hissetmesinde bu durum önem kazanmaktadır.
• Öfkelendiği zamanlar üzerine gitmeyin. Öfke tıpkı bir çan eğrisi gibi bir anda yükselir ama birkaç dakika sonra azalmaya başlar. Çocuğunuzun öfkesinin azalmasına, sakinleşmesine zaman tanıyın.

Öfke Kontrolü Nasıl Sağlanır?

• Öncelikle öfkenin çan eğrisi gibi olduğunu düşünmemiz gerekir. Öfke yaşadığımız normal bir duygudur. İlk başta belki çok yükselecek fakat birkaç dakika sonra yavaş yavaş azalacaktır. Bu bilirsek öfkeyi saldırganlığa dönüştürmeden geçmesi için bir süre bekleyebiliriz.
• Öfke sırasında vücudumuzda neler oluyor bunları hissetmemiz ve farkına varmamız gerekir. Ellerimiz uyuşabilir, sıcaklık basabilir, kalp atışımız hızlanabilir veya yüzümüz kızarabilir… Bu belirtiler kişiden kişiye değişmektedir. Öfkelendiğinizde olan fiziksel belirtilerinizi tespit ederseniz öfkenizin kontrolünüz dışına çıkmasını da engelleyebilirsiniz.
• Öfke sırasında temiz hava almaya çıkabilir, derin derin nefes alıp verebilirsiniz.

UNUTMAYIN: Öfke dediğimiz yaşanması normal bir duyguyu kontrol edebilmek sizin elinizde. Çocuklarınıza hatta kendinize öfkeyi kontrol altına alabilmeyi öğreterek ruhsal olarak daha sağlıklı bireyler olabilirsiniz.

Uzman Klinik Psikolog

                                                                                                                    Deniz Merve Ercan